Vaak wordt er niet bij stilgestaan, maar de huid is het grootste en daardoor ook één van de belangrijkste organen van ons lichaam. Het vormt de barrière tussen de buitenwereld en onze inwendige organen.
De huid is opgebouwd uit drie lagen:
> opperhuid (epidermis)
> lederhuid (dermis)
> onderhuid (hypodermis)
De buitenste laag, de opperhuid of epidermis, bestaat vooral uit hoorncellen die continu vernieuwd worden (keratinisatie). De cellen worden onderaan in de laag aangemaakt en “verhuizen” over een periode van ongeveer 28 dagen naar de oppervlakte, waarna ze afschilferen.
De hoorncellen worden door vetten of lipiden bij elkaar gehouden en talg- en zweetklieren zorgen ervoor dat er een constante mengeling van vocht en vetten op de huid aanwezig is. De combinatie van de vetten tussen de hoorncellen en het buitenste mengsel van vocht en lipiden, zorgt ervoor dat de huid soepel blijft en niet droog, trekkerig of ruw aanvoelt.
De middelste laag, de lederhuid of dermis, is een dikke, elastische laag van bindweefselcellen, zoals collageen (zorgt voor stevigheid) en elastine (zorgt voor elasticiteit). Hier vinden we tevens bloedvaten, talgklieren, zweetklieren, haarwortels en zenuwuiteinden.
De diepste laag, de onderhuid of hypodermis, is een laag vetcellen die samengehouden worden door speciale collageenvezels. Het vormt de grens tussen de huid en de onderliggende structuren, zoals spieren en pezen.
Eczeem is geen op zich staande aandoening, maar een verzamelnaam voor een groot aantal verschillende huidaandoeningen. Sommige van deze huidaandoeningen zijn verwant aan elkaar, maar vele huidaandoeningen die in de volksmond “eczeem” genoemd worden hebben in feite niet veel met elkaar te maken.
Wat de meeste huidaandoeningen die onder de noemer eczeem geschaard worden wél gemeen hebben, zijn de symptomen zoals jeuk, roodheid, schilfering en irritatie.
De meest voorkomende vorm is atopisch eczeem, ook wel constitutioneel eczeem, of atopische dermatitis genaamd.
Deze vorm van eczeem komt vaker voor bij kinderen, die meestal al tijdens het eerste levensjaar eczeem ontwikkelen, maar het kan ook perfect voor de eerste keer de kop opsteken op latere leeftijd.
Vaak is het een chronische aandoening, hoewel er meestal periodes zijn dat er minder klachten voorkomen.
Atopisch eczeem uit zich in een jeukende, droge, gebarsten, ruwe en rode huid. Dit kan zowel op kleine plekjes op het lichaam als verspreid over het hele lichaam voorkomen.
We zien een aantal typische plekken waar eczeem meestal tot uiting komt.
“Het staat geschreven en gedrukt, je moet krabben waar het jeukt”...
Volkswijsheden zijn helaas niet altijd waar en in dit geval houdt krabben de jeuk zelfs in stand.
Er bestaat immers zoiets als “de jeukcirkel” (itch-scratch cycle) of de eczeemcirkel. Doordat een beschadigde, droge huid gaat jeuken kan het krabben de beschadiging verergeren, waardoor het weer meer gaat jeuken en zo beland je in een vicieuze cirkel.
TIJDENS DE ZOMER
kan de huid geïrriteerd raken door:
Vermijd in de zomer uitlokkende factoren zoals:
TIJDENS DE WINTER
kan de huid geïrriteerd raken door:
Verzorg de huid in de winter met volgende tips:
Eczeem kan niet genezen worden, maar er zijn verschillende manieren om het leven met een atopisch eczeem draaglijker te maken.
De klassieke pijlers van de behandeling van eczeem zijn:
> hydraterende onderhoudscrèmes, zalven en oliën
> corticosteroïde of cortisone crèmes
Voldoende hydraterende onderhoudscrèmes gebruiken is de beste manier om atopisch eczeem onder controle te houden. Bij opflakkeringen (flare-ups) wordt meestal aangeraden om een crème met cortisone of corticosteroïden te gebruiken.
Bij de zwaardere gevallen van de aandoeningen, kan de arts of dermatoloog calcineurineremmers (tacrolimus, pimecrolimus) voorschrijven.
Om de jeuk te verlichten, worden vaak anti-histaminica drankjes of tabletten aangeraden. Veel mensen die last hebben van atopisch eczeem, weten na verloop van tijd welke uitlokkende factoren of triggers een aanval kunnen uitlokken.